Tuesday, December 1, 2015

रघुनाथ बल्लाळला दंडा



शिवकालीन महाराष्ट्र ( सन १६५७- सन १६५८ )
सांभार : http://www.marathaempire.in/
भाग १४५

शिवाजी राजे दंडा-राजापुरी जिंकतात
जावळी घेतल्यानंतर शिवरायांना थेट कोकणाला हात घालता येत होता. जंजीऱ्याचा सिद्दी आता त्याचा शेजारी झाला होता. १३ ऑगस्ट १६५७ ला शिवरायांनी रघुनाथ बल्लाळला दंडा राजापुरीवर धाडले. ह्या घटनेचा उल्लेख शिवापूर शकावली देते. रघुनाथने ह्या मोहिमेसाठी पाच सहा हजार घोडदळ घेतले होते असे त्यातून कळते.
रघुनाथने आधी तळे-घोसाळे हे दोन किल्ले व त्यांचा परिसर जिंकला. एक दोन ठिकाणी त्याने सिद्दीच्या सैन्याला पळवून लावले. त्यानंतर त्यांच्यात तह झाला. शिवभारतातही ह्या घटनेची पुष्टी मिळते. अफजलखानने सन १६५९ मधे वाईला पोहोचल्यावर लिहीलेल्या पत्रातही ह्याचा उल्लेख आहे. शिवरायांनी सिद्दीच्या प्रदेशात केलेले आक्रमण थांबवून ते भाग सिद्दीला परत देण्याची आज्ञा त्यात केली आहे.
सिद्दीला जंजीऱ्यावरून हुसकावून लावायला त्यावेळी मराठ्यांकडे नावीक बळ नव्हते. त्यामुळे रघुनाथ बल्लाळने फक्त दंडा-राजापुरीचा भाग जिंकून घेतला.
संदर्भग्रंथ
• श्री राजा शिवछत्रपती खंड १, पृष्ठ ८५४-८५५

Wednesday, March 4, 2015

स्वराज्यासाठी कामी आलेल्या थोरांची समाधीस्थळे


स्वराज्यासाठी बलिदान दिलेल्या थोरांची समाधीस्थळे.
१) लखुजी जाधवराव (जिजाबार्इंचे वडील)-सिंदखेड राजा
२) मालोजीराजे (शिवरायांचे आजोबा)- इंदापूर,जि. पुणे
३) विठोजीराजे (शिवरायांचे चुलते)- भातवडी
४) शहाजीराजे – होदिगेरे, ता. कनकगिरी, जि.दावनगेरे
(कर्नाटक)
५) जिजाबाई – पाचाड(रायगडाच्या पायथ्याला)
६) छत्रपती शिवाजी महाराज – रायगडावर
७) सईबाई (शिवरायांच्यापत्नी) – राजगड पायथा पाली
८) पुतळाबाई व सोयराबाई(शिवरायांच्या पत्नी) – रायगड
९) संभाजीराजे (शिवरायांचे थोरले बंधू)कनकगिरी, ता.
गंगावटी, जि. कोप्पल
१०) छत्रपती संभाजी (शिवरायांचे थोरलेपुत्र)- वढू कोरेगाव
११) सखुबाई (शिवरायांच्या कन्या)माळशिरस, जि. सोलापूर
१२) सूर्यराव काकडे (शिवरायांचे जवळचेमित्र)-
साल्हेरच्या किल्ल्याजवळ.
१३) रामचंद्रपंत अमात्य(अष्टप्रधानमंडळातील मंत्री)-
पन्हाळगडाच्या पायथ्याशी
१४) मकूबाई (शिवरायांच्या भावजयी) – जिती,ता.करमाळा,
जि. सोलापूर
१५) शिवरायांचे सेनापतीनेताजी पालकर- तामसा, ता. हदगाव,
जि. नांदेडप्रतापराव गुजर – नेसरी, ता. गडहिंग्लज,जि.
कोल्हापूर हंबिरराव मोहिते- तळबीड, ता.कराड
१६) धनाजी जाधव – वडगाव (कोल्हापूरजवळ)
१७) रामाजी पांगेरा – कन्हेरगड, ता. दिंडोरी, जि.नाशिक
१८) बाजी पासळकर आणि गोदाजी जगताप(सासवड, जि. पुणे)
१९) तानाजी मालुसरे आणिशेलारमामा -उमरठ
२०‹) रायबा (तानाजीचा मुलगा)- पारगड
२१) बहिर्जी नाईक – भूपाळगड मौजे बाणूर, ता.आटपाटी, जि.
सांगली
२२) हिरोजी फर्जंद आणि शिवरायांचे सावत्रभाऊ –
परळी (रायगडाजवळ)
२३) शिवा काशिद – पन्हाळगड
२४) कान्होजी जेधे आणि जिवा महा-कारी अंबवडे, ता. भोर,
जि. पुणे
२५) मुरारबाजी देशपांडे -पुरंदर
२६) संभाजी कावजी – कोंडावळे, ता. मुळशी, जि.पुणे
२७) फिरंगोजी नरसाळा- संग्रामदुर्ग .(चाकण)पुणे
२८) सिदोजी निंबाळकर – पट्टागड (संगमनेर)
२९) बाजी प्रभू व फुलाजी प्रभू – विशाळगड

शिवाजी महाराज

भगव्या आकाशावरी झळाळी
अन भगवाच माथा
ना भीती कुणाची ना कुठली भ्रांत आता
आमुचे शिवराय असे शक्तिदाता

चंदेरी किल्ल्यावरील शिवरायांची हि मूर्ती. मूर्ती चे आकर्षण असे कि त्याला जसे असायला हवे तसेच "छत्र" आहे , उगाच करायचे म्हणून केलेले तसले छत्र नाही आणि मूर्ती सिंहासनारूढ असून पायत मोजडी नाही.
शिवरायांचे हे रूप जणू 'सह्याद्रीवर अजून माझेच स्वराज्य आहे' हेच दर्शिविते.......
इथे जेव्हा शिवरायांचा जय-जयकार केला तेव्हा अखंड सह्याद्री 'जय...जय...'' च्या प्रतिध्वनित दुम-दुमून निघाला....
मूर्तीच्या मागे प्रबळगड आणि कलावंतीणीचा बुरुज स्पष्ट पणे दिसत आहेत....


तव तेजाचा अंश दे...

Gateway समोरील शिवरायांची अश्वारूढ मूर्ती....
राहाता येथील शिवस्मारक

|| क्षत्रियकुलावतंस ||

कात्रज येथील तलावात कृत्रिम बेटावर राज्यांची हि राजबिंडी प्रतिमा उभारली आहे. या मूर्तीचे वैशिष्ट म्हणजे घोड्याचे चारही पाय हवेत आहेत.


जुन्नर येथील शिवरायांची मूर्ती....
|| शिवराय केवढे, आभाळा एवढे ||





Website Security Test